СКОПЈЕ |24 октомври 2023 година - Човековите права се темел на одржливиот развој и мора да се всадат во сите сегменти на општественото живеење, од образованието до културата и спортот. Ова е заклучокот од Конференцијата на Обединетите нации насловена „Слобода, еднаквост и правда за сите“, што се одржа денеска во Скопје, како дел од активностите за прослава на Денот на ОН. Активностите за Денот на ОН оваа година беа фокусирани на човековите права со што се одбележа 75-годишнината од Универзалната декларација за човекови права (УДЧП). “Навистина е парадоксално тоа што е 21ви век, имаме развиено вештачка интелегенција, решаваме предизвици за кои претходно ставот бил дека никогаш нема да има решение, а сепак немаме сили како општество, како свет да се прифатиме меѓусебно на еднаква основа,” рече Јована Тренчевска, Министерка за труд и социјална политика. “Сепак според мене клучното решение е работа со децата уште од најрана возраст односно промената на начинот на воспитување. И тука не мислам на промена на нашите традиционални вредности, ниту воспитување кое пркоси на семејните вредности, туку воспитување кое носи прифаќање, поддршка и еднаквост.” Конференцијата се фокусираше на унапредување на еднаквоста и човековите права како суштински елементи за одржлив, праведен и инклузивен развој. Со само седум години преостанати до постигнување на Агендата 2030 година, учесниците го истражуваа напредокот постигнат кон Целите за одржлив развој (ЦОР) преку објективот за човекови права и дискутираа за критичното прашање дали е доволно направено за да се обезбеди еднаквост во достоинството и правата за сите, како што е предвидено во УДЧП. Основното верување беше дека луѓето и нивните неделиви и еднакви права се во срцето на ЦОР. “Искрено жалам што после седум ипол децении, не можеме да кажеме дека сме постигнале подеднакво разбирање на основните постулати за достоинството и вредноста на човечката личност и за еднаквоста помеѓу луѓето, на сите точки на планетата,” рече Славица Грковска, Вице-премиер во Владата на Северна Македонија. “Но, мудрите хуманисти кои ја конципираа Декларацијата и се изборија за широко прифаќање на овој документ со универзално значење, денес би биле среќни од сознанието дека земјите каде што човековите права се ставени на највисок пиедестал и уживаат голема заштита од системот во кој владее правото, се земји кои постигнаа најголем развој и најдобар животен стандард за своите граѓани. И овој факт треба да е водилка за нашата и за идните генерации, кон целосно исполнување на визијата за праведен и хармоничен поредок, со пријателски односи меѓу народите.” Настанот, исто така, се осврна на зголемените предизвици од дезинформации, дезинформации и говор на омраза, особено во дигиталната област. Се покажа дека овие прашања влијаат не само на слободата на мислење и изразување, туку и на потенцијалот за нанесување штета. Дискусијата ги опфати интеракциите и последиците од овие појави, како и стратегиите и пристапите за превенција преку едукација, подигање на свеста и дигитална писменост. „Одбележуваме 75 години од усвојувањето на Универзалната декларација за човекови права и сметавме дека е исклучително важно да разговараме за тоа колку се важни човековите права за нашиот севкупен развој, а особено за одржливиот развој, вели Росана Дуџак, постојан координатор на ОН во Северна Македонија. „Декларацијата за човекови права е клучно достигнување на 20 век и основа за поправедно, инклузивно и помоќно општество. “ Годишната конференција на ОН 2023 година ги собра претставниците на Парламентот, Владата, институциите за човекови права, академската заедница, медиумските професионалци, граѓанското општество, ОН и клучните развојни партнери, од кои сите се посветени на поддршката на патувањето на Северна Македонија кон забрзување на ЦОР и Пристапување во ЕУ. Покрај Годишната конференција, активностите за одбележување на Денот на ОН вклучуваат краток прием за клучните чинители и партнери, како и изложба на детски цртежи за човекови права што беше организирана во Музејот на современи уметности во Скопје и е отворена за следната три дена.

Скопје, 6 октомври 2023 година - Организацијата за храна и земјоделство при Обединетите нации (ФАО) и Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство, во партнерство со Факултет за шумарски науки, пејзажна архитектура и екоинженеринг „Ханс Ем“- Скопје организираа настан во Скопје, со фокус на најдобри практики и искуства во обновувањето на шумите. Настанот се организира во рамките на Проектот за техничка соработка на ФАО насловен „Tехничка поддршка за зајакнување на националниот капацитет во шумарството“. Основна цел на проектот е да се зајакне улогата на шумарскиот сектор во националната економија и руралниот развој преку подобрување на мониторингот и планирање на обновување на шумите. Настанот послужи како платформа за лидерите и експертите од регионот на Западен Балкан да разменат најдобри практики и искуства во обновувањето на шумите, притоа нагласувајќи го значењето на регионалната соработка во управувањето со шумите. Фатмир Битиќи, Заменик на Претседателот на Владата задолжен за економски прашања, координација на економските ресори и инвестиции ја истакна посветеноста на Северна Македонија да се усогласи со политиките на Европската унија за шумарство и меѓународните договори за заштита на животната средина. Тој ја нагласи посветеноста на земјата за постигнување на Целите за Одржлив развој на Обединетите нации, особено целта 15.2 која повикува на промоција на одржливо стопанисување со сите видови шуми, за да се запре уништувањето на шумите, да се вратат деградираните шуми во нивната првобитна состојба и значително да се зголеми обновувањето на деградираните шуми и пошумувањето на глобално ниво. Тој го спомена учеството на земјата во Декадата на ОН за обнова на екосистемите (2021-2030) и предизвикот во Бон, при што Северна Македонија се обврза на обнов и пошумување на 15 000 хектари шумско и нешумско земјиште, што е во согласност и со ревидираната Национална стратегија за одржлив развој на шумарството. “Основната цел на оваа конференција, е токму во таа насока, заеднички да ја зајакнеме улогата на шумарскиот сектор, унапредувајќи го неговиот придонес во националната економија преку подобрен мониторинг и планска обнова на шумите, како и зајакнување на руралниот развој, промовирајќи ги природните шумски убавини до секој еден човек’’ истакна Министерот Љупчо Николовски на отворањето на настанот. Тој додаде дека ‘’шумите се од витално значење за одржување на животот на нашата планета, обезбедувајќи ни чист воздух, вода и биодиверзитет, како и зајакнување на нашата отпорност на климатските промени. Шумите се природното богаство на секоја една земја. Особено ме охрабрува колективната посветеност која ја гледам за зачувување на нашите шуми и благосостојбата на нашите заедници’’- подвлече Николовски. Набил Ганги, Одговорен за Регионалната канцеларија на ФАО, Заменик регионален претставник за Европа и Централна Азија и Шеф на канцеларијата на ФАО во Северна Македонија, истакна дека ФАО останува посветена на поддршката на земјите во одржливото управување со нивните природни ресурси, а со тоа и подобрување на благосостојбата на нивното население. „Задоволство ни е да ги поддржиме напорите на Владата на Северна Македонија за зајакнување на капацитетите за мониторинг и обновување на шумите во годините што следат. Нашата колективна цел е зајакнување на партнерствата во насока на јакнење на економската вредност на македонските шуми и одржливо управување со шумските ресурси во земјата“, додаде тој. Министерска тркалезна маса беше дел од настанот, на која учествуваа министрите одговорни за земјоделство, шумарство, храна и водостопанство од Северна Македонија, Албанија, Бугарија, Косово[1] и Црна Гора. Тие разменија увид во националните состојби со обновување на шумите и пошумувањето како стратегии за справување со регионалните предизвици од климатските промени. Министерот Николовски истакна дека зелената транзиција е еден од петте приоритети на министерството и Владата на Република Северна Македонија. Тој потенцираше дека пошумувањето е една од целите на Владата за успешно реализирање на зелените принципи. “Заедно во соработка со Европската Унија, преку ИПА Програмата работиме на голем и значаен проект за реформа на секторот шумарство во Северна Македонија, кој ќе се реализира низ четири поткомпоненти и го доближува македонското шумарството до европските стандарди” – истакна Николовски. Тој додаде дека со Програмата за проширена репродукција на шумите, МЗШВ јасно си поставува насоки за планско пошумување на голини, ерозивно земјиште и санирање на опожарени шумски предели. Преку оваа програма минататата година задени се над 400 000 садницни на повеќе предели низ државата, додека за 2023 година е предвидено засадување на 1.2 милиони садници.  Владимир Јоковиќ, Вицепремиер за економски систем и Министер за земјоделство, шумарство и водостопанство на Република Црна Гора, го истакна богатото црногорско шумско наследство и напорите за зачувување на шумите. Тој информираше за тековните реформи за одржливо управување со државните шуми, истакнувајќи ги приоритетите како што се отпорноста, руралниот развој, конкурентноста на дрвната индустрија, развојот на шумарската професија, обновувањето на опожарените површини и адаптацијата на климатските промени. Јоковиќ, исто така, ја истакна важноста на регионалната соработка за управување со шумите. Анила Денај, Министерка за земјоделство и рурален развој на Република Албанија истакна дека негативните ефекти од климатските промени врз шумите се реалност и во Албанија. Со поддршка на Светска банка, Албанија за прв пат воведува Дигитална платформа за климатски-паметно земјоделство, со цел да ги насочи земјоделците кон поодржливи земјоделски практики, а исто така, инвестира во модернизирање на наводнувањето и одводнувањето и интегрирање на обновливите извори на енергија за заштите на животната средина. Фатон Пеци, Министер за земјоделство, шумарство и рурален развој на Косово, ја истакна важноста на регионалната соработка, потенцирајќи дека Владата на Косово активно работи на заштита и обновување на шумите, преку законски измени и проекти поддржани од меѓународни партнери, меѓу кои Европската комисија, САД, ФАО, Јапонија, Шведска и Германија, чија основна цел е подобрено управување со шумите, превенција од поплави и управување со ризик од шумски пожари и други природни катастрофи. Заменик-министерот Мирослав Маринов ја истакна посветеноста на Бугарија на пошумувањето, како начин за справување со деградацијата и ерозијата на почвите, и истовремено зачувување на квалитетот на земјиштето и водниот биланс. Тој истакна дека 30 отсто од напорите на Бугарија за пошумување се фокусираат на анти-ерозивни мерки, и информираше за автоматизирано контејнерско производство на садници во Бугарија со финансиска поддршка од Европската унија. Маринов разговараше за бугарските искуства со справување со шумските пожари, истакнувајќи ја примената на експериментални практики за пошумување и наводнување, како и на опитни локации за демонстрирање на иновативни методи за зачувување на биолошката разновидност во шумарството. На настанот, академски експерти од Северна Македонија, Бугарија, Србија и Босна и Херцеговина одржаа презентации на низа клучни теми, вклучително најдобри практики во обновувањето на шумите, силвикултура и предизвици во пошумувањето. Нивните дискусии опфатија производство на саден материјал од шумски видови, стратегии за пошумување на голи терени, хидросеење како начин за рекултивација на деградирано земјиште и еродирани подрачја, како и производство на биомаса. Размената на најдобри практики и искуства во обновувањето и управувањето со шумите е важен чекор кон позелена и поотпорна иднина за Западен Балкан и пошироко.   [1] Сите референци за Косово ќе се сметаат дека се во контекст на резолуцијата 1244 на Советот за безбедност (1999)  

СКОПЈЕ| 25 Септември| Одбележувајќи ја 75-годишнината од Универзалната декларација за човекови права и во пресрет на претстојниот Ден на Обединетите нации (ОН) (24 октомври 2023 година), семејството на ОН во Северна Македонија организира натпревар во цртање за деца и млади, на возраст од шест до 30 години. Децата и младите од целата земја, можат да учествуваат на натпреварот во цртање за човекови права 2023 година. Целта на овој натпревар е да ја вклучи помладата генерација во застапувањето за човекови права, да ја подигне нивната свест за важноста на заштитата на човековите права и придобивките што овие механизми ги носат за сите. Универзалната декларација за човекови права (УДЧП) е пресвртна точка во историјата на човековите права, донесена од Генералното собрание на Обединетите нации во Париз на 10 декември 1948 година како заеднички стандард на мерење на постигнувањата на сите народи и сите нации. Овој документ за прв пат ги поставува основните човекови права кои треба да бидат универзално заштитени, трасирајќи го патот за усвојување на повеќе од седумдесет договори за човекови права, што денес имаат трајна примена на глобални и регионални нивоа. Кога зборуваме за човековите права, наша заедничка должност е да се погрижиме ничии права да не се прекршуваат и секој да има шанса да преживее, да напредува и да придонесе за развојот на нашето општество. Со овој натпревар во цртање, ги покануваме децата и младите да ни се придружат и да застанат во одбрана на човековите права (#StandUp4HumanRights). Датум на аплицирање: од 25 септември до 10 октомври 2023 година Правила: Оригинален цртеж што ги слави придобивките што ги носат или можат да ги донесат човековите права за секого, според Универзалната декларација за човекови права. Опис: Цртежот треба да прикаже некои од придобивките што усвојувањето на човековите права, според Универзалната декларација за човекови права, може да ги има во животот и развојот на секој човек, додека фокусот е на тоа како дополнително да се унапредат тие права за доброто на сите. Возраст: Конкурсот е отворен за сите заинтересирани лица, на возраст од 6 до 30 години. Селекција: Секое испратено уметничко дело ќе биде прикажано за време на активностите за одбележување на Денот на ОН 2023 година на интернет, додека цртежите на тројцата победници во шест возрасни групи (6-8; 9-11; 12-14; 15-17; 18-21; 22 -30) и цртежот на главниот победник ќе бидат испечатени како поостери. Ќе биде избран и “најпопуларен” цртеж, врз основа на добиените лајкови на нашата Фејсбук страница во периодот на објавување од 11 до 18 октомври 2023 година. Изложба на Денот на ОН: Изложбата на дваесетте цртежи ќе биде организирана во Музејот на современа уметност во Скопје, почнувајќи од 24 октомври 2023 година, каде ќе бидат прогласени победниците на Конкурсот. Како да аплицирате? Ова е најлесниот дел. Сè што треба да направите е да ја следите Фејсбук страницата на ОН за Северна Македонија, да го нацртате вашето ремек дело, да го фотографирате (по можност со висок квалитет во .jpg формат), да ни го испратите преку порака на Фејсбук. Наведете го името, презимето и возраста на авторот, краток опис на цртежот и информации за контакт (за лица над 18 години) или информации за контакт на родител/старател (за лица под 18 години).    

СКОПЈЕ| 14 септември 2023 година - Постигнувањето на целите за одржлив развој во светот кој брзо се менува е невозможно без поголем ангажман на сите луѓе на планетата, особено на младите, чии различни перспективи и идеи навистина можат да го поттикнат напредокот кон Агендата 2030. Како да се зголеми ангажманот на младите беше во фокусот на дискусијата организирана од Канцеларијата на постојаниот координатор на Обединетите нации во Северна Македонија и Националниот младински совет на Македонија (НМСМ) што денеска се одржа во Млади Хаб, во Скопје. Во пресрет на Глобалниот собир за Цели за одржлив развој (18-19 септември 2023 година, Њујорк, САД) главната цел на оваа дискусија беше да се поттикнат иницијативи и активности меѓу младите луѓе, што би биле корисни за забрзување на имплементацијата и постигнување на целите на Агендата 2030 за одржлив развој. Барањето иновативни начини, корисни за целосната интеграција во процесите на донесување одлуки е важен чекор. Дискусијата за забрзување на одржливиот развој во контекст на Самитот на ЦОР 2023 покажа како младите можат да дадат значаен придонес. „Агендата 2030 за одржлив развој е заедничко ветување од секоја земја за обезбедување на правата и благосостојбата на сите, на здрава и просперитетна планета. Сепак, ова ветување не се реализира на глобално ниво“, вели Росана Дуџак, Постојана координаторка на ОН во Северна Македонија. „Сега имаме круцијална шанса да преминеме од реторика кон акција и да се избориме за подобар свет. Постигнувањето на ЦОР бара и поширок општествен ангажман. Граѓанското општество и тинк-тенковите, а особено младите мора да бидат способни да ја зајакнат својата улога како застапници за промени и промотори на одговорност. Ова бара не само учество, туку и улога во вистинското одлучување, особено за младите“. Дуџак го истакна фактот дека сите ние имаме одговорност да дејствуваме кон поголема, позелена, подобра иднина на човештвото и на нашата планета. „„Нашата иднина е во наши раце. Тоа лежи и во рацете на денешната помлада генерација, која ќе им го предаде факелот на идните генерации", според Агендата 2030. Улогата на младите во заедничката акција за постигнување на ЦОР е неоспорна и неопходна за внесување на нивната енергија, страст, знаења и вештини“, рече Филип Ивковски, претседател на НМСМ. „Еден од чекорите за забрзување на постигнувањето на Агендата 2030 е репозиционирање на младите и нивно пренесување од теренот на консултираната страна на нов терен како активни учесници во целокупниот процес. “ Околу 30 млади луѓе и претставници на семејството на ОН, исто така, разговараа за заложбите и достигнувањата на Северна Македонија поврзани со ЦОР од 2015 година, истакнувајќи области како што се здравството, образованието, родовата еднаквост и економскиот раст. Присутните поставија важни прашања како што се клучните транзиции неопходни за забрзување на ЦОР, како младите можат да ги поддржат овие транзиции и како ОН и НМСМ можат да соработуваат за да го унапредат одржливиот развој во земјата. Денешната дискусија даде можност да се обезбеди заедничко разбирање за очекувањата од претстојниот Собир, како и да се разгледаат местата и начините за заеднички придонес кон обезбедување и олеснување на клучните транзиции неопходни за забрзување на ЦОР. Националниот младински совет е претставничко тело за младински организации во Северна Македонија, кое обединува 51 организација, 17 младински организации, 20 организации за млади, еден сојуз, седум младински крила на други организации и шест придружни членови, промовирајќи и застапувајќи ги правата на младите во земјава. Преку Заедничката рамка за соработка за одржлив развој 2021-2025 година, семејството на ОН во земјата тесно соработува со Владата и сите други засегнати страни за унапредување на одржливиот развој, вклучително и со младите.