Skenarët e rinj mbi sigurinë globale të ushqimit bazuar në konfliktin Rusi-Ukrainë

Zinxhiri i furnizimit dhe ndërprerjet logjistike në prodhimin e drithit dhe farave vajore ukrainase dhe ruse dhe kufizimet në eksportet e Rusisë do të kenë pasoja të rëndësishme për sigurinë ushqimore. Kjo është veçanërisht e rëndësishme për rreth pesëdhjetë vende që varen nga Rusia dhe Ukraina për 30% ose më shumë të furnizimeve të tyre me grurë. Shumë prej tyre janë vende më pak të zhvilluara ose vende me të ardhura të ulëta, me mungesë ushqimi në Afrikën Veriore, Azi dhe Lindjen e Afërt. Shumë vende Evropiane dhe të Azisë Qendrore mbështeten te Rusia për mbi 50% të furnizimit të tyre me plehra dhe mungesat atje mund të shtrihen deri në vitin e ardhshëm.

Çmimet e ushqimeve, tashmë në rritje që nga gjysma e dytë e vitit 2020, arritën një maksimum historik në shkurt 2022 për shkak të kërkesës së lartë, kostove të inputeve dhe transportit, si dhe ndërprerjeve të portit. Çmimet globale të grurit dhe elbit, për shembull, u rritën 31% gjatë rrjedhës së vitit 2021. Çmimet e vajit të rrapit dhe të lulediellit u rritën më shumë se 60%. Kërkesa e lartë dhe çmimet e paqëndrueshme të gazit natyror kanë rritur gjithashtu kostot e plehrave. Për shembull, çmimi i uresë, një pleh kyç azotik, është rritur më shumë se trefish në 12 muajt e fundit.

Intensiteti dhe kohëzgjatja e konfliktit mbeten të paqarta. Ndërprerjet e mundshme në aktivitetet bujqësore të këtyre dy eksportuesve kryesorë të mallrave bazë mund të përshkallëzojnë seriozisht pasigurinë ushqimore në nivel global, kur çmimet ndërkombëtare të ushqimit dhe inputeve janë tashmë të larta dhe të paqëndrueshme. Konflikti gjithashtu mund të kufizojë prodhimin bujqësor dhe fuqinë blerëse në Ukrainë, duke çuar në rritjen e pasigurisë ushqimore në vend.

Faktorët Kryesorë Të Rrezikut Të Identifikuar

Të korrat e drithërave do të jenë gati për korrje në qershor. Është e paqartë nëse fermerët në Ukrainë do të jenë në gjendje t'i korrin ato dhe t'i dorëzojnë në treg. Zhvendosja masive e popullsisë ka reduktuar numrin e punëtorëve bujqësorë. Qasja në fushat bujqësore do të jetë e vështirë. Do të kufizohen gjithashtu rritja e bagëtive dhe shpendëve dhe prodhimi i frutave dhe perimeve.

Portet e Ukrainës në Detin e Zi janë mbyllur. Edhe nëse infrastruktura e transportit të brendshëm mbetet e paprekur, transportimi i grurit me hekurudhë do të ishte i pamundur për shkak të mungesës së një sistemi hekurudhor funksional. Anijet ende mund të kalojnë tranzit nëpër Ngushticat Turke, një pikë kyçe tregtare përmes së cilës kalojnë një sasi e madhe dërgesash gruri dhe misri. Rritja e primeve të sigurimit për rajonin e Detit të Zi do të përkeqësonte kostot tashmë të larta të transportit, duke komplikuar kostot e importeve të ushqimit. Dhe, nëse objektet e magazinimit dhe përpunimit do të mbeten të paprekura dhe të pajisura me personel është gjithashtu ende e paqartë.

Portet ruse në Detin e Zi janë të hapura për momentin dhe nuk pritet asnjë ndërprerje e madhe në prodhimin bujqësor në një afat të shkurtër. Megjithatë, sanksionet financiare kundër Rusisë kanë shkaktuar një zhvlerësim të rëndësishëm i cili, nëse vazhdon, mund të minojë produktivitetin dhe rritjen dhe në fund të rrisë më tej kostot e prodhimit bujqësor.

Rusia është një lojtar kryesor në tregun global të energjisë, duke zënë 18% të eksporteve globale të qymyrit, 11% të naftës dhe 10% të gazit. Bujqësia kërkon energji nëpërmjet përdorimit të karburantit, gazit, energjisë elektrike, si dhe plehrave, pesticideve dhe lubrifikantëve. Prodhimi i përbërësve dhe ushqimeve për ushqim kërkon gjithashtu energji. Konflikti aktual ka shkaktuar rritje të çmimeve të energjisë, me pasoja negative në sektorin e bujqësisë.

Gruri është një ushqim bazë për mbi 35% të popullsisë së botës dhe konflikti aktual mund të rezultojë në një reduktim të papritur dhe të shpejtë të eksporteve të grurit si nga Rusia ashtu edhe nga Ukraina. Është ende e paqartë nëse eksportuesit e tjerë do të jenë në gjendje ta plotësojnë këtë boshllëk. Inventarët e grurit tashmë po mbarojnë në Kanada dhe eksportet nga Shtetet e Bashkuara, Argjentina dhe vende të tjera ka të ngjarë të jenë të kufizuara pasi qeveria do të përpiqet të sigurojë furnizimin e brendshëm.

Vendet që varen nga importet e grurit ka të ngjarë të rrisin nivelet, duke shtuar presion të mëtejshëm mbi furnizimet globale. Egjipti, Turqia, Bangladeshi dhe Irani janë importuesit kryesorë globalë të grurit, duke blerë më shumë se 60% të grurit të tyre nga Rusia dhe Ukraina, dhe të gjithë kanë importe të jashtëzakonshme. Libani, Tunizia, Jemeni, Libia dhe Pakistani gjithashtu mbështeten shumë në të dy vendet për furnizimin e tyre me grurë. Tregtia globale e misrit ka të ngjarë të tkurret për shkak të pritjeve që humbja e eksportit nga Ukraina nuk do të plotësohet nga eksportues të tjerë dhe për shkak të çmimeve të larta.

Perspektivat e eksportit për vajin e lulediellit dhe vajra të tjerë alternativë mbeten gjithashtu të pasigurta. Importuesit kryesorë të vajit të lulediellit, duke përfshirë Indinë, Bashkimin Evropian, Kinën, Iranin dhe Turqinë, duhet të gjejnë furnizues të tjerë ose vajra të tjerë bimorë, të cilët mund të kenë një efekt të përhapur në vajrat e palmës, sojës dhe farave të rapit, për shembull.

Rekomandimet E Politikave

1. Mbani të hapur tregtinë globale të ushqimit dhe plehrave. Duhet bërë çdo përpjekje për të mbrojtur aktivitetet e prodhimit dhe marketingut të nevojshëm për të përmbushur kërkesat e brendshme dhe globale. Zinxhirët e furnizimit duhet të vazhdojnë të lëvizin, që nënkupton mbrojtjen e të korrave, bagëtive, infrastrukturës së përpunimit të ushqimit dhe të gjitha sistemeve logjistike.

2. Gjeni furnizues të rinj dhe më të ndryshëm ushqimesh. Vendet e varura nga importet ushqimore nga Rusia dhe Ukraina duhet të kërkojnë furnizues alternativë për të absorbuar goditjen. Ata gjithashtu duhet të mbështeten në rezervat ekzistuese të ushqimit dhe të diversifikojnë prodhimin e tyre vendas për të siguruar qasjen e njerëzve në dieta të shëndetshme.

3. Mbështetni grupet e cenueshme, duke përfshirë personat e zhvendosur brenda vendit. Qeveritë duhet të zgjerojnë rrjetet e sigurisë sociale për të mbrojtur njerëzit e cenueshëm. Në Ukrainë, organizatat ndërkombëtare duhet të ndërhyjnë për të ndihmuar njerëzit në nevojë. Në të gjithë globin, shumë më tepër njerëz do të shtyheshin në varfëri dhe uri për shkak të konfliktit, dhe ne duhet t'u ofrojmë atyre programe të mbrojtjes sociale në kohë dhe të synuara mirë.

4. Shmangni reagimet ad-hok të politikave. Përpara se të marrin masa për të siguruar furnizimin me ushqime, qeveritë duhet të marrin në konsideratë efektet e tyre të mundshme në tregjet ndërkombëtare. Reduktimet në tarifat e importit ose përdorimi i kufizimeve të eksportit mund të ndihmojnë në zgjidhjen e sfidave të sigurisë ushqimore të vendeve individuale në afat të shkurtër, por ato do të rrisin çmimet në tregjet globale.

5. Forconi transparencën dhe dialogun në treg. Më shumë transparencë dhe informacion mbi kushtet e tregut global mund të ndihmojë qeveritë dhe investitorët të marrin vendime të informuara kur tregjet e mallrave bujqësore janë të paqëndrueshme. Iniciativat si Sistemi i Informacionit të Tregut Bujqësor të G-20 (AMIS) e rrisin këtë transparencë duke ofruar vlerësime objektive dhe në kohë të tregut.